Appartementen, Ludwigshafen
 |
||
 |
 |
 |
Plaats/ |
Ludwigshafen, Duitsland |
Typologie/ |
Appartementen |
Bouwjaar/ |
1968 |
Verbouwjaar/ |
2006 |
Verw.Opp./ |
1620m² |
Verw.Behoefte/ |
20 kWh/m².jaar (PHPP-berekening) |
Eigenaars/ |
LUWOGE GmbH |
Architect/ |
Ralf Werry |
Context
Voor de renovatie heerste er een grote leegstand en was een renovatie van het dak, de gevels en de balkons noodzakelijk. De eigenaar wou van deze renovatie gebruik maken om meerdere energiebesparende maatregelen te treffen en dit om een economisch optimum voor hemzelf te bekomen en stabiele huurprijzen voor de huurders te kunnen hanteren. In het verleden konden de veranderlijke energiekosten de huurprijzen weleens overschrijden. LUWOGE consult heeft de optimale renovatiestrategie bestudeerd, rekening houdend met de bestaande parameters. Verschillende technische varianten werden vergeleken en enkel de meest economisch rendabele oplossing werd aanvaard.
Het project onderscheidt zich doordat de economische en sociale componenten verband houden met de ecologische: voor de projectontwikkelaar is het project economisch interessant doordat de rentabiliteit van hun investering geoptimaliseerd werd. Maar ook voor de huurders heeft het economische voordelen: de verwarmingskosten zullen voortaan inbegrepen zijn in de totale huurprijs en de elektriciteit wordt opgewekt door zonnepanelen. Bovendien was op sociaal vlak de impact van de werken klein: doordat het gebouw vooral aangepakt werd aan de buitenzijde, hoefden de bewoners niet te verhuizen. Dit project toont aan dat wanneer de situatie goed geanalyseerd wordt, de meest economisch rendabele oplossing ook de energetisch interessantste kan zijn. Energiebesparende ingrepen en een economisch model gebaseerd op "warme" huur (verwarming inbegrepen in de kostprijs) leiden tot een "nul"verwarmingskost voor het gebouw.
Ingrepen
- nagenoeg onveranderde planindeling
- integratie van oude balkons in de gebouwenschil
- creëren van nieuwe balkons op een nieuwe vrijstaande metalen structuur
- isolatie van de gevels en het dak
- isolatie van het plafond van de kelder
- passiefhuisschrijnwerk in PVC met 3-voudige beglazing
- behandelen van koudebruggen
- luchtdicht maken van het gebouw
- balansventilatie met warmtewisselaar
- plaatsen van grondbuis (voorverwarming in de winter en voorkoeling in de zomer van de binnenkomende lucht)
- rolluiken als zonwering
- zonnecollectoren
- fotovoltaïsche cellen
Isolatie
De buitengevels werden geïsoleerd met 30 cm isolatie, het dak werd voorzien van een isolatielaag van 50 cm dikte en aan het plafond van de kelder werd er een isolatielaag van 15 cm aangebracht. De koudebruggen aan de bestaande balkons werden geëlimineerd door de balkons te integreren in de gebouwenschil. De nieuwe balkons worden gedragen door een nieuwe vrijstaande structuur.
Ventilatie
Het betreft hier een balansventilatie met warmteterugwinning. De pulsiekanalen werden geplaatst aan de buitenzijde van het gebouw, ingewerkt in het isolatiepakket van de gevel. Nachtelijke ventilatie in de zomer wordt mogelijk gemaakt door het voorzien van kipramen.
Verwarming
Via balansventilatie met warmtewisselaar. Voorverwarming van de binnenkomende lucht gebeurt d.m.v. een grondbuis. Het bijverwarmen van de ruimtes gebeurt d.m.v. raamverwarming, waarbij de hiervoor nodige elektriciteit wordt geproduceerd door de fotovoltaïsche panelen.
Sanitair warm water
Het sanitair warm water wordt opgewarmd met behulp van zonnecollectoren.
Milieu
Bij de keuze van het isolatiemateriaal werd er rekening gehouden met de milieu- en economische effecten van het materiaal gedurende de gehele levenscyclus. Er werd gekozen voor een nieuwe soort geëxpandeerde polystyreen (EPS) met toevoeging van grafiet. Het materiaal is 100% recycleerbaar.
Gebruikerservaring
De raamverwarming zorgde aanvankelijk voor gebruikersproblemen aangezien sommige bewoners de raamverwarming lieten aanstaan terwijl het raam werd opengezet. Er werd ook ervaren dat wanneer de inregeling van de systemen niet optimaal is, het verbruik verhoogt. Een goede inregeling van de systemen en een sensibilisering van de bewoners is dus belangrijk.
Kostprijs
Totale kostprijs: € 2 136 977,35
Kostprijs per m²: € 1000/m²
